تحلیل اشعار سیّد حسن حسینی از منظر صور خیال

نویسندگان

  • احمد کریمی استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
  • کلثوم وقاری کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
چکیده مقاله:

صور خیال، بیان غیرمستقیم معنای پوشیده، در پس کلمات است و شاعران برجسته،  به ارزش تصویر پردازی بجا، بموقع و به اقتضای کلام آگاه‌اند. آثار سیّد حسن حسینی، از نظر صور خیال بسیار غنی است. در این مقاله کوشش شده است، صور خیال در مجموعه‌های شاعر، براساس عناصری چون، تشبیه، استعاره، نماد، کنایه، مجاز، پارادوکس و حسّامیزی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. در حوزة تشبیهات، در آثار سیّدحسن حسینی، تشبیه مفصّل و بلیغ و تشبیهات حسّی به حسّی بسامد بیشتری دارند. از نظر موضوع، مشبّه اغلب خود شاعر، قهرمان شاعر و عناصر انتزاعی است و به لحاظ مشبّهٌ به، غالباً از عناصر طبیعی، اشیا، حیوانات، عناصر دینی و ملّی و بندرت عناصر انتزاعی استفاده شده است. از انواع استعاره، نوع مصرّحه و استعاره مکنیه هر دو بسامد بالایی دارد و در تشخیص نیز شاعر به مفاهیم متنوّعی توجّه نشان داده و در سطح گسترده‌ای از آن استفاده کرده است. عناصر سازندة خیال او به لحاظ مستعارٌمنه عمدةً عناصر طبیعی، اشیا و جانداران می­باشند و عناصر سازنده خیال به لحاظ مستعارٌله را تصاویر مربوط به معبود ازلی، شاعر و خصوصیات وی، دین و پیامبر و اهل بیت و تصاویر مرتبط با انقلاب و جنگ و شهیدان تشکیل می­دهند. شاعر در همة آثارش از اسناد مجازی بوفور بهره می­گیرد. در بخش نماد، سیّد حسن حسینی، از سه خاستگاه نماد؛ یعنی طبیعت، آیین های ملّی و اساطیری و دین و مذهب و بیش از همه از طبیعت برای ارائة تصاویر و بیان احساسات خود استفاده کرده است. نمادهای به کار گرفته شده در اشعار او عمدةً نمادهای قراردادی و مرسوم‌اند. کاربرد عناصر طبیعت در مقام نماد منجر به شکل‌گیری سمبولیم اجتماعی در آثار او شده است. کنایه‌های موجود در آثار شاعر به لحاظ مکنی‌عنه، کنایه‌های فعلی و به لحاظ وضوح و خفا، تقریباً تمامی آن‌ها از نوع ایما است. مجاز به علاقه‌های مختلف در اشعار او به کار رفته که مجاز به علاقة آلیه و لازمیه نسبت به انواع دیگر بیشتر به چشم می­خورد.  پارادوکس‌ها به دو صورت بیانی و اسنادی آمده که تعداد آنها در حد متوسط قرار دارد. در مورد حسّامیزی نیز، گاهی دو حسّ ظاهری به یکدیگر نسبت داده شده و گاهی یک حسّ ظاهری به یک امر ذهنی که نوع اوّل بسامد بیشتری دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

صور خیال در شعر سید حسن حسینی

شعر به عنوان یک هنر شناخته می شود و آنچه موجب تقویت جنبه هنری آن می شود،استفاده بجا و ماهرانه شاعر از عناصر تصویر ساز است.کاربرد خیال و عناصر تصویر ساز ،وجه تمایز زبان شعر را از دیگرگونه های زبانی فراهم می سازد.شاعر با استفاده از فضاسازی و تصویر آفرینی با کمک تشبیه،استعاره، کنایه و... به واژه ها معنی و مضمونی تازه می بخشد، این کار سبب می شود، واژه ها کاربرد طبیعی خود را از دست داده و معنای اصلی...

15 صفحه اول

بررسی اشعار جاویدنامه اقبال‌‌لاهوری از منظر صور خیال

اقبال لاهوری شاعری نام آشنا در گسترة ایران و جهان است. در مورد این شاعر و فیلسوف بزرگ و اندیشه‌های عمیق دینی و فلسفی‌ و اجتماعی وی پژوهش‌های فراوانی در قالب کتاب، مقاله، پایان‌نامه و... به زبان‌های فارسی، انگلیسی و اردو نگارش یافته است، اما گویا غور این شاعر در راز و رمز هستی و پستی و بلندی‌های جامعه و پرسش‌های همراه با حیرت او، اقبال‌پژوهان را چنان معطوف خود نموده است، که کمتر به بررسی زیبایی‌...

متن کامل

صور خیال در دیوان سید حسن غزنوی

چکید? مطالب: این رساله با عنوان « بررسی صور خیال در دیوان سیّد حسن غزنوی » در یک مقدّمه و چهار فصل تألیف شده است .در مقــدّمه ، چهره ی شاعر ، معرفی شده و در واقع مقدّمه، مختصری است درباره ی زندگی شاعر و اشعار وی . فصل اوّل: تشبیه وانواع آن از جهات مختلف به تفصیل بیان شده است و پس از آن به ذکر شواهد پرداخته ایم. در پایان فصل جدول آماری تهیّه شده، هر موضوعی جداگانه بررسی شده و تعداد آن عنوان شده است....

15 صفحه اول

نقد و تحلیل محتوایی و زبانی اشعار سید حسن حسینی.

سید حسن حسینی از شاعران موفق و برجسته در دو سه دهه ی اخیر ایران است که اشعار او با وجود حجم اندک، نیاز به تأمل زیاد دارد و از زوایای گوناگون قابل بررسی است. این موضوع را مجموعه های شعری او به اثبات می رساند. یکی از این زوایا، تحلیل و بررسی محتوایی و ساختاری اشعار اوست که بازبینی و بازخوانی آن می تواند ما را به جریان شناسی شعر معاصر و به ویژه شعر انقلاب و جنگ رهنمون باشد. مسئله ورویکرداصلی این ...

تحلیل بلاغی صور خیال در اشعار عربی سعدی

سعدی شیرازی، از بزرگ­ترین سخن­سرایان و شاعران فارسی­زبان است که بر زبان عربی مسلّط بوده­است. با وجود تسلّط سعدی بر زبان عربی، اشعار عربی، بخش کوچکی از اشعار او را به خود اختصاص داده­است ولی همین اشعار کم، نشان­دهنده­ جایگاه رفیع سعدی در میان شاعران ایرانی عربی­سراست. سعدی شیرازی همانند اشعار فارسی از صور خیال در اشعار عربی خود بخوبی استفاده نموده­است. اگر چه سعدی در شکل­ها و گونه‏های ادبی، استاد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 2

صفحات  93- 116

تاریخ انتشار 2011-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023